Engellilerde görülebilen ağız ve diş sorunları nelerdir?
Engelli bireyler, ağız-diş hastalıkları bakımından yüksek risk gurubundadır ve sorunları büyük önem taşır.
- Bu bireylerde beslenme ve çiğneme problemleri yaygındır.
- Diş kayıpları ile birlikte konuşma problemlerinde artış gözlenir, çocukların eğitimlerinde verim kaybı olur.
- Hastaların çoğu protez veya diğer apareyleri kullanmaya uyum sağlayamaz.
Engellilerde ağız ve diş sağlığını korumak için neler yapılmalıdır?
- Beslenme alışkanlıklarına özel dikkat gerekmektedir. Biberonla beslenen engellilerde tüketilen süt, hazır mama ve meyve suları şeker içerdiğinden uzun süre bu tarz beslenme biberon çürüklerine neden olur. Beslenme sonrası su içirilmesi ya da ağzın bir tülbentle temizlenmesi gereklidir. Önlem olarak mümkünse gece beslenmelerinin kaldırılmalıdır.
- Diş çürüğünün ana nedeni şekerli, asitli, diş ve diş etine kolayca yapışıp kalan besin maddeleridir. Engelliye özel bir diyet önerilmemiş ise bol şeker ve karbonhidrat içeren gıda maddeleri yemek aralarında verilmemeli, bu gıdalar ana öğünlerde tüketilmelidir.
- Püre tarzında, yumuşak gıdalarla beslenmek zorunda kalan engellilerde diş fırçalama yapılamıyorsa yemek sonrası ağız çalkalatılmalı ya da gıda artıkları silinerek temizlenmelidir.
- Şurup formundaki ilaçların çoğu şeker içerdiğinden bu ilaçları sürekli kullananlar ağız-diş bakımına daha özen göstermelidirler.
- Dişler daha ağızda görünür görünmez, beslenme aralarında nemli bir tülbent ile temizlenmelidir. İki yaşından sonra küçük ve yumuşak kıllı bir diş fırçası ile diş bakımı yapılmalıdır. Kötü ağız kokusunu önlemek için dilin de fırçalanması gereklidir. Özel üç yüzlü fırçalar ve elektrikli diş fırçaları kullanım kolaylığı açısından önerilmektedir.
- Diş çürüğünü önlemek amacıyla flor uygulamaları yapılmalıdır. Engelli bireyler için tablet formları veya diş hekiminin uygulayabileceği jel formları tercih edilir.
- Kalıcı dişler sürdükten sonra dişlerin çiğneme yüzeylerine diş hekimi tarafından fissür örtücü cilalar uygulanmalıdır.
- Güven ilişkisi açısından mümkünse hasta takibi aynı diş hekimi tarafından yapılmalıdır.